EKSPRESJE- EXPRESSIONS TOM 3

W świetle refleksji dojrzewają wciąż nowe sposoby spojrzenia na rzeczywistość. W poezji, prozie narracyjnej i pracach badawczych rozgościł się i do „Ekspresji” – poetyckimi Spotkaniami z Innym, światami Marka Baterowicza, Bożeny Trabulsje, Katarzyny Latały… – zawitał wieloznaczny ‘Inny’. Dzięki takiej perspektywie Janusz Pasterski książce Inne wyzwania odkrywa odmiany dwukulturowości w poezji Bogdana Czaykowskiego i Andrzeja Buszy, natomiast w opowieści Wojciecha Kudyby o Wierszach wobec Innego kulturoznawczy dyskurs służy interpretacji postaw i wartości w wierszach polskich poetów, a kategorię ‘Inne go’ odnosi do przybyszów z kosmosu i do ziemskich wspólnot – zróżnicowanych narodowo, rasowo, klasowo, wiekiem, płcią; do wykluczonych, niepełnosprawnych, pokrzywdzonych…

W przypadku Józefa Conrada-Korzeniowskiego problematyka ‘Inności’ wy maga osobnego namysłu. Orwell, który uważał Conrada za jednego z najlepszych pisarzy swego stulecia, w odpowiedzi na ankietę polskiego emigracyjnego tygodni ka „Wiadomości”: Miejsce Conrada w literaturze angielskiej i pierwiastki polskie w jego twórczości (1949, nr 15), uświadamia, iż obcość pisarza dla angielskiej literatury jest zbawienna:

Jego współcześni niesłusznie przyczepili mu etykietkę autora „powieści morskich” i książki takie jak Tajny agent i W oczach Zachodu przeszły prawie bez echa. Posiadał […] pewnego rodzaju dojrzałość i polityczne wyrobienie, prawie nie spotykane wówczas u pisarzy urodzonych w Anglii. Moim zdaniem jego najwybitniejsze dzieła przy padają na środek jego życia, w przybliżeniu między rokiem 1900 a 1914. Wtedy właśnie napisał Nostromo, Los, Zwycięstwo, dwa wyżej wymienione utwory oraz kilka wspaniałych opowiadań […] Conrad był jednym z tych pisarzy, którzy ucywilizowali literaturę angielską i przywrócili jej kontakt z Europą po stu latach niemal całkowitej izolacji. […] wszyscy pisarze, którzy się do tego przyczynili, byli cudzoziemcami, a w każdym razie nie byli rodowitymi Brytyjczykami – Eliot i James (Amerykanie), Joyce i Yeats (Irlandczycy) i właśnie Conrad, przeszczepiony Polak.   [George Orwell, Eseje, tłum. z ang. Anna Husarska, Puls Publications, Londyn 1985, s. 290].

Po upływie 60 lat od Orwellowskiej wykładni Andrzej Busza w artykule 'Conrada „W oczach Zachodu” i teatr rzeczywistości’ zastanawia się nad przyczynami skazywania na literacki niebyt powieści Conrada, wskazując między innymi czynnik ‘inności’ czy też ‘obcości’.

Redakcja „Ekspresji” pragnie zaprezentować Czytelnikom dociekania, w których ‘Inność’ nie jest nieszczęściem lecz szansą, oraz przybliżyć połączony ze szlachetną sztuką interpretacji ‘inny’ stan poznającego umysłu.