Słoneczne gospodarstwo

Opis

Tytuł:  „Słoneczne gospodarstwo” – książka używana
Autor: Jan Tomkowski
Szkice o literaturze polskiej,
ISBN 978-83-67170-50-5
Biblioteka krytyki literackiej kwartalnika Nowy Napis, t.1, 2022.
Oprawa miękka, format B5, 422 str.
Stan książki bardzo dobry
Wydawca: Instytut Literatury
Miejsce i rok wydania: Kraków 2022
Redakcja: Katarzyna Płachta
Korekta: Marek Urbaniak, Alhelí Málaga Sabogal
Skład i łamanie, przygotowanie do druku: Olga Radziszewska

Cena 10 zł + wysyłka

O książce:

Przedstawiany czytelnikowi wybór prac Jana Tomkowskiego Słoneczne gospodarstwo. Szkice o literaturze polskiej przynosi studia, szkice i drobne artykuły napisane w ciągu minionych czterdziestu lat. Znalazły się tu wyłącznie teksty poświęcone literaturze polskiej. Najwcześniejsze, jeszcze z lat 70. i 80. minionego wieku, dotyczyły mistyki europejskiej i jej recepcji w poezji romantycznej. Już wówczas autor traktował wiek XIX jako całość, poszukując również w drugiej połowie stulecia śladów zainteresowania problemami metafizycznymi, zjawiskami paranormalnymi, teorią snów. Z tego punktu widzenia szczególnie interesującym przedmiotem badań okazała się twórczość Bolesława Prusa. Teksty poświęcone ówczesnej poezji, atakowanej często przez pozytywistycznych krytyków literackich, zmierzały do rehabilitacji pewnego fenomenu artystycznego, niesłusznie zepchniętego na margines. Dopełnieniem studiów nad literaturą polską XIX wieku stały się opracowania poświęcone Miriamowi, Żeromskiemu, Micińskiemu, a przede wszystkim Wyspiańskiemu.

Skupiając się na szeroko pojmowanej literaturze XIX wieku, postrzeganej jako najświetniejsza epoka dominacji książki w życiu człowieka (jej symbolem staje się „Biblioteka” przeciwstawiana „światu”), autor publikował systematycznie swoje przemyślenia dotyczące poezji i prozy XX wieku. Także i w tym przypadku nie ograniczał się do twórczości jednego pisarza, gatunku czy nurtu. Dążył raczej do naszkicowania pewnej całości, dlatego gdy pisał o nowatorach, takich jak w okresie międzywojennym Gombrowicz czy Schulz, nie lekceważył kontynuatorów tradycji, takich jak Dąbrowska. Spośród poetów powojennych analizował najczęściej lirykę Herberta, Grochowiaka, Rymkiewicza. Wiele miejsca w refleksji Jana Tomkowskiego zajął polski esej, od Norwida poczynając.

Badacz literatury XIX i XX wieku okazjonalnie sięgał po tematy nietypowe, analizując nawet twórczość Reja i Kochanowskiego, a także przywołując barwny obraz staropolskiej kuchni uwiecznionej w literaturze.

Tom I zbioru obejmuje szkice na temat literatury staropolskiej, romantycznej, pozytywistycznej, aż do twórczości Prusa.

Spis treści:

CZĘŚĆ I TRADYCJA
Słoneczne gospodarstwo
Pieśni Kochanowskiego Scenariusz niezrealizowanego filmu
1. Sztuka
2. Świat poety
3. Sztuka życia
4. Trzy źródła
Literatura zagląda do kuchni
Epoka staropolska
Wiek XVIII
Wiek XIX
Wiek XX

CZĘŚĆ II ADAM MICKIEWICZ
Wieczór z Pustelnikiem i książkami
Anioł nie z tej ziemi, naróżowana kokota i hoża litewska dziewoja
Pan Tadeusz, czyli „antyksiążka”
Co to znaczy „być” w Panu Tadeuszu

Część III MISTYKA ROMANTYCZNA
Bunt i wizja
List z nieba

CZĘŚĆ IV CYPRIAN NORWID
„Pamiętnik artysty”
Norwid z listy przebojów
Białe koszule
Czarne dusze
Przysięga dana ojcu

CZĘŚĆ V POEZJA WYKLĘTA
Zabijanie poetów
Galicja (nie)poetycka, czyli nieszczęścia chodzą za poetami
Wokół Króla Salomona Poezja religijna Włodzimierza Zagórskiego

CZĘŚĆ VI POZYTYWIZM
Co to jest pozytywizm?
Odkrycie wielowymiarowego uniwersum
O tłuszczach, fosforach i lokomotywie
O niebie, ziemi i machinach latających
O nieskończoności, otchłani i czwartym wymiarze
Żadnych szans na pozytywizm?

CZĘŚĆ VII BOLESŁAW PRUS
Facecje i koszmary
Neurotyczni bohaterowie powieści Prusa
„Wszyscy chorujemy na nerwy”
Wokulski neurotyczny
Izabela Łęcka jest niewinna
Fantazje starego subiekta
Przypadek panny Brzeskiej, czyli w walce z dyskretnym czarem, jaki roztacza wokół siebie panna Magdalena
Ten szaleniec Kazio Świrski
Prawdziwe zakończenie Lalki albo co stało się z Wokulskim?
Pan w czarnych okularach, czyli Prus makabryczny
Nota edytorska
Nota o autorze
Od wydawcy
Streszczenie
Summary
Indeks nazwisk